Wilde orchideeën spreken tot de verbeelding. De meeste zijn wettelijk beschermd omdat ze zeldzaam of bedreigd zijn. Ze zeggen ook iets over de kwaliteit van onze natuurgebieden. Uit de Vallei van de Zuidleie waren al 9 soorten bekend: Brede wespenorchis, Moeraswespenorchis, Grote keverorchis, Bosorchis, Gevlekte orchis, Vleeskleurige orchis, Brede orchis, Rietorchis en Bijenorchis.
Recent werd een kleine populatie van de Bergnachtorchis ontdekt, een zeldzame weinig opvallende soort van matig vochtige, voedselarme graslanden en licht beschaduwde plaatsen met wat kalk in de bodem. In het Brugse ommeland is ze recent van slechts een viertal andere plaatsen bekend.
Een andere nieuwe orchidee, die langs het kanaal is opgedoken, is Hondskruid. De soort is iets algemener en duikt her en der wel eens op in zonnige bermen, vrijwel steeds in zeer kleine aantallen. Ze kan even plots weer verdwijnen, want alles moet goed zitten. Orchideeënzaden zijn uiterst klein en worden gemakkelijk met de wind verspreid. Enkel wanneer ze op een voedselarme plek terecht komen, met de juiste bodemkenmerken en bodemschimmels kan kieming optreden. Het jonge kiemplantje is afhankelijk van de juiste bodemschimmels voor de aanvoer van voedingsstoffen en zal pas na een aantal jaren uitgroeien tot een bloeiende plant. Ook het beheer moet goed zitten: de vegetatie moet laagproductief zijn en maaien mag niet te vroeg gebeuren en eventuele begrazing mag tijdens het groeiseizoen niet te intensief zijn.
